Спадчына уніятаў (Ordo Sancti Basilii Magni) 
Военно-исторический музей
им. Дмитрия Карповича Удовикова

Спадчына уніятаў (Ordo Sancti Basilii Magni)

Автор: Сяргей Крушына
Дата: 2018-12-21
Просмотров: 4132

Драгічынскаму раёну несумненна пашанцавала ў тым сэнсе, што ён мае непасрэднае дачыненне да гісторыі Уніяцкай царквы ў Вялікім Княстве Літоўскім, Рэчы Паспалітай і Расійскай Імперыі.

На нашай зямлі ў маёнтку Пярковічы нарадзіўся Кірыла Цярлецкі (…? – май 1607г.), знакаміты беларускі царкоўны і дзяржаўны дзеяч. Займаў шэраг высокіх пасад у праваслаўнай царкве Рэчы Паспалітай. У 1589г. атрымаў ад Канстанцінопальскага патрыярха Іераміі сан патрыяршага экзарха (фармальна намесніка), што было ўпершыню ў ВКЛ і Рэчы Паспалітай.

У 1590 гадах Цярлецкі становіцца адным з ініцыятараў уніі праваслаўнай і каталіцкай царквы, якая была заключана ў 1596г.

Памёр Кірыла Цярлецкі ў Луцку, дзе ў тастаментах і прасіў сябе пахаваць, але з-за маёмаснага канфлікту з Луцкай кафедрай брат епіскапа - Яраш, перавёз яго цела і пахаваў у драўлянай царкве ў Пярковічах (цяпер Драгічынскі р-н). У 1805 годзе мясцовыя землеўласнікі Віславухі замест драўлянай царквы пабудавалі мураваную (цяпер Свята-Успенская), дзе былі прадугледжаны асобныя крыпты для роду Віславухаў і для Цярлецкага. Рэшткі епіскапа захоўваліся ў крыпце да 1970-х гадоў, надмагілле станам на 2018 год знаходзіцца ў Мінску.

Вось надмагілле Кірылы Цярлецкага (1600-х гг.) з в.Пярковічы (Драгічынскага р-на), цяпер захоўваецца ў Мінску.

Штож уяўляла сабой уніяцкая царква на Беларусі (1596-1839гг.)?

Гэта аб’яднанне праваслаўнай царквы на Беларусі і ва Украіне з рымска-каталіцкай царквой. На ўмовах падпарадкавання рымскаму Папе і прыняцця каталіцкай дагматыкі пры захаванні праваслаўнай абраднасці.

Дык вось цэнтрам уніяцтва на тэрыторыі ВКЛ становіцца Тараканскі-манастыр. Фундатарам будаўніцтва гэтага манастыра у 1517г. была Агаф’я Пясачынская. У 18-ст. магнат Ляон Кішка стварае ў Таракані базіліянскі манастыр, побач з якім Гэдэон Дашкевіч, біскуп Пінска-Тураўскі будуе касцёл.

У Тараканскім манастыры на працягу 17-18ст. часцей за ўсё праводзіліся кангрэгацыі ўсяго Базіліянскага ордэна. З 1730г. тут пастаянна размяшчалася рэзідэнцыя генерала літоўскай правінцыі і гэтага ордэна. Пасля паўстання 1831г., калі біскупам літоўскай уніяцкай епархіі стаў ў 1833г. Іосіф Сямашка, пачалося ганенне на ўніятаў і перавод уніяцкіх храмаў ў праваслаўныя. Тараканскі манастыр ў 1836-1846гг. быў месцам ссылкі для уніяцкіх святароў, якія выступалі супраць далучэння да праваслаўя. Пасля забароны уніяцкай царквы, манастыр у Тараканях перастаў быць цэнтрам літоўскай епархіі.

Пад час уніяцтва на тэррыторыі Драгічыншчыны існавалі толькі уніяцкія цэрквы. Шмат якія з іх захаваліся да нашага часу як помнікі архітэктуры драўлянага дойлідства. Аб тых часах напамінаюць у шмат якіх нашых, цяпер ужо праваслаўных храмах культавыя рэчы. Гэта ў першую чаргу іконы, царкоўныя кнігі, дакументы і шмат што іншае. Некаторыя старадаўнія рэчы нашаму музею ўдалось адшукаць і сфатаграфаваць. Але ж іх патрэбна рэстаўрыраваць. Шкада, што на тэррыторыі былога Тараканскага манастыра няма музея, а яго нам так не хапае. Гэта на мой погляд быў бы аб’ект які без сумневу наведвалі б турысты не толькі з Беларусі, але і з-за мяжы.

А цяпер глядзіце на тую спадчыну якая захавалася ад уніятаў.

Уніяцкія абразы захаваліся ў Свята-Успенскай царквы в. Ласінцы (Драгічынскага р-на)

Рэшткі і фота перыяду ІІ Рэчы Паспалітай манастыра Базыльянскага Ордэна в. Таракань (цяпер в. Імянін Драгічынскага р-на), а таксама уніяцкія абразы з царквы в. імянін.

Сяргей Крушына

фото Максім Родзька

Комментарии к статье

К данной статье еще никто не оставил свой комментарий. Ваш комментарий может стать первым!

Последние новости

Каникулы с пользой: Знакомство с историей родного края
Летние каникулы – это не только время для игр и забав, но и отличная возможность расширить кругозор и узнать больше о своей малой родине. Ребята, отдыхающие в детских оздоровительных лагерях, активно использовали эту возможность, посещая «Военно-исторический музей им. Д.К. Удовикова».
От Дрогичина до Берлина
Война…Много о ней можно смотреть фильмов, слушать рассказов, читать статей, но по- настоящему понять и прочувствовать, что такое война, может только тот, кто воевал, кому, как говорят, довелось не однажды смотреть смерти в глаза.
Закозель и каплица Ожешко: исторические сокровища Дрогичинского района глазами велотуристов
Военно-исторический музей им. Д.К. Удовикова, как и многие другие учреждения культуры, активно участвует в мероприятиях в рамках месяца историко-культурного туризма, предлагая тематические экскурсии и выставки, раскрывающие малоизвестные страницы истории.
Аб партызанскім гумары…
Вайна была суровым, трагічным выпрабаваннем для ўсяго народа. І здавалася б, да якіх там жартаў, гумару, анекдотаў, прыпевак, калі ўвесь час побач была смерць, лілася кроў, гінулі людзі, стагналі параненыя...але калі выдавалася рэдкая cвабодная хвілінка, калі сціхалі прылады і наступала зацішша, - пацешная рэпліка, трапная вастрыня або байка гучала зноў.
Майский калейдоскоп
С целью приобщения к истории родного края для воспитанников старших групп детских садов были проведены экскурсии. Экспозиция помогла понять и увидеть тяжёлое время в годы Великой Отечественной войны, узнать интересные истории об отдельных экспонатах музея. Дети с любопытством рассматривали представленные предметы, задавали вопросы и активно участвовали в беседе. Воспитанники остались в восторге от посещения музея.


ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ!
Экскурсии в государственных музеях имеют право проводить только штатные научные сотрудники данных музеев

Военно-исторический музей
им. Д.К. Удовикова

Адрес: г. Дрогичин, ул. Ленина, д. 163, Республика Беларусь, Брестская обл.

Время работы:8:00-13:00, 14:00-18:00, 8.00-13.00, 14.00-17.00 (суббота, воскресенье)

Телефон: (801644) 7 14 22

Цена билета: Для учащихся, военнослужащих и приравненных к ним лицам - 60 коп. Для остальных категорий населения - 80 коп.

Цена экскурсии: Для учащихся, военнослужащих и приравненных к ним лицам - 5 руб. Для остальных категорий населения - 6 руб.

E-mail: dwhm@d-cult.brest.by
Группа музея в vk.com
Группа музея в Facebook

Архив новостей

Полезные ссылки